News van 13 oktober 2023
CERAActiviteit #10: Bezoek aan Waterzuiveringsstation van Brussel-Noord
DINSDAG 17 OKTOBER 2023 van 10U15 tot 14U
Op dinsdag 17 oktober brengen we een bezoek aan het waterzuiveringsstation Brussel-Noord. Het bezoek duurt anderhalf uur en wordt door de vereniging Coördinatie Zenne begeleid. Het evenement omvat een presentatie van het zuiveringsstation en de uitdagingen van waterzuivering in de stad Brussel. We nodigen u uit om samen met ons te lunchen in La Cantine.
PROGRAMMA
+ 10u15: Ontmoetingspunt voor de waterzuiveringsinstallatie Vilvoordselaan 450, 1130 Brussel
+ 10u30: Bezoek aan het waterzuiveringsstation met de vereniging Coördinatie Zenne
+ 12u00: Netwerken - Lunch in La Cantine (optioneel)
+ 14u00: Einde van CERAActivité 10
News van 05 mei 2023
AQUATICS CENTRE PARIS 2024
In december 2022 kreeg Anush de kans om met Ecobuild (HUB Brussel) op studiereis naar Parijs te gaan.
Watersportcentrum en voetgangersoversteekplaats
Het Centre aquatique is het enige gebouw dat wordt gebouwd voor de Olympische Spelen van 2024 en omvat een nieuw voetgangersviaduct, dat in augustus 2022 werd geplaatst. Deze voetgangersviaduct het Aquatics Centre verbindt met het bestaande 'Stade de France'.
Wij kregen rondleiding en uitleg van projectarchitecten van de 2 architectenbureaus die voor dit project samenwerkten: Cécilia Gross van VenhoevenCS en Laure Mériaud van Atelier 2/3/4.
De duurzaamheidsaspecten waren vanaf het begin van het project uiterst belangrijk. Zij hebben onderzoek gedaan van taal van olympische zwembaden die achteraf niet meer functioneren en leegstaan. De voornaamste redenen zijn dat deze niet multifunctioneel en qua ruimtes niet flexibel waren. Voor het team een belangrijk doel wordt dat het Centre aquatique na de Spelen blijft als een prachtig en innovatief sportcentrum voor de inwoners van Saint-Denis, Parijs.
De bouw van het watersportcentrum beantwoordt aan vijf grote uitdagingen:
- Maakt de organisatie van evenementen van nationale internationale schaal;
- Wordt een modelvoorziening ten dienste van topsporters
- Vergemakkelijkt de toegang tot zwemmen en leren zwemmen
- Sportactiviteiten ontwikkelen voor de stedelijke bevolking en sportbeoefening aanmoedigen;
- Een voorbeeldfunctie vervullen op het vlak van milieuvriendelijkheid.
Het watersportcentrum en zijn voetgangersbrug combineren een stedelijke strategie met een architecturaal gebaar om de ecologische economie te bevorderen. Het is een faciliteit die een globale uitstraling combineert met zijn integratie in het metropolitane landschap en die in de wijk ZAC Plaine Saulnier nieuw leven inblaast.
Het watersportcentrum heeft een verfijnd silhouet, is voorgesteld als een sterke en compacte vorm maar tegelijkertijd is ook zeer elegant.
Het stadion wordt volledig omhuld door een kronkelende en dynamische zonwering, waardoor een uitnodigende ruimte ontstaat tussen binnen en buiten.
De sokkel is compact om ruimte te bieden aan de omringende natuur. Het staat in dialoog met de buitenruimten, laat licht door en opent perspectieven. Het is op de schaal van de wijk. Het verwelkomt en geeft de bezoeker zicht op de verschillende sportactiviteiten die in het aquacentrum plaatsvinden.
De sokkel is compact om ruimte te bieden aan de omringende natuur. Het staat in dialoog met de buitenruimten, laat licht door en opent perspectieven. Het is op de schaal van de wijk. Het verwelkomt en geeft de bezoeker zicht op de verschillende sportactiviteiten die in het aquacentrum plaatsvinden.
De gebouwde en beplante elementen van het project volgen allemaal dezelfde functionele, structurele en formele ontwerplogica, gebaseerd op een principe van harmonie geïnspireerd door de natuur. Het is vanuit dit ontwerpperspectief dat het gehele gespannen dak tot zijn ultieme uitdrukking komt. Als een blad combineert het dak verschillende functies in één enkele vorm: beschutting bieden, licht filteren, regenwater opvangen, technische netwerken integreren en ten slotte de energie van de zon opvangen om deze om te zetten in de vitale energie die bestemd is voor de behoeften van het aquacentrum.
Het dak volgt het noodzakelijke volume van de Olympische sporthal en beperkt het energieverbruik van de verwarmde ruimte tot een minimum.
Het is gecreëerd door een laag houten balken van slechts 50 cm hoog en voor een overspanning van ongeveer 80 m. het vormt een dunne en spectaculaire schil.
Om de hoeveelheid benodigde hulpbronnen te minimaliseren wordt bij het ontwerp van het project het accent gelegd op levenscyclusoptimalisatie. De hoogste prioriteit wordt gegeven aan materialen van biologische oorsprong. De structuur, die volledig uit hout bestaat, draagt bij tot een aanzienlijke vermindering van de CO2-uitstoot in vergelijking met staal en beton. Dit omvat toekomstig hergebruik en zorgt ervoor dat de CO2 honderden jaren buiten de atmosfeer blijft. Als dit gebouw uiteindelijk wordt afgebroken, kan het hout van de structuur zonder kwaliteits- of waardeverlies worden hergebruikt in andere projecten.
90 % van de gebruikte energie afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen en van recuperatie, 50 % van het verbruikte water moet worden teruggewonnen en hergebruikt.
Besparen op energie en water vereist een beter verbruik en ook dat 90 % van de gebruikte energie afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen en van recuperatie; 50 % van het verbruikte water moet worden teruggewonnen en hergebruikt.
Het watersportcentrum is aangepast aan verschillende tijdstippen.
Elke ruimte is zo ingericht dat ze multifunctioneel is en tegelijkertijd volledig autonoom kan functioneren als dat nodig is. Ze gaan open of dicht naargelang de behoefte, het leven en de aanpassing aan de verschillende ritmes van de dag, de week en het jaar. Zo past de voorziening zich aan de drukte aan, de openingstijden, en kan ook functioneren op verschillende schalen.
Het gebouw is echt multifunctioneel. De verschillende activiteiten (klimmen, sportplateau, enz.) zijn geplaatst op immense open oppervlakten die in de toekomst kunnen evolueren volgens de ontwikkeling van de beoefende sporten. Zo zal deze enorme ruimte, die nog wordt uitgebreid met tijdelijke tribunes op niveau 2, na de Olympische Spelen een breed sportplateau worden, dat opnieuw beschikbaar wordt gesteld voor het inrichten van tijdelijke tribunes wanneer wedstrijden op niveau 4 worden georganiseerd voor Europese of wereldkampioenschappen. Het wedstrijdbad is multifunctioneel ontworpen.
Uitgerust met twee verticale schotten en een beweegbare vloer, kan het worden aangepast aan een breed scala van praktijken die beschikbaar zijn voor het grote publiek, schoolkinderen, wedstrijdsporters en natuurlijk voor evenementen op hoog niveau zoals de Olympische Spelen van Parijs 2024.
Met dank aan ontwerpteam VenhoevenCS en Atelier 2/3/4 voor gegeven informatie en beeldmateriaal.
News van 23 december 2022
TUTORIAL - EEN THERMISCH ZONNEPANEEL BOUWEN
Het thermische zonnepaneel heeft een rendement dat 3x hoger is dan de fotovoltaïsche panelen voor het verwarmen van water (wetende dat 80% van de elektriciteit wordt gebruikt om water te verwarmen), namelijk 400 tot 500W/m²s.
Gemiddeld heeft de thermische motor een rendement van 30%, het fotovoltaïsche paneel 20% en de zonnecollector 60%.
Materiaalkeuze en kosten:
Een stalen radiator voor:
- Stevigheid (duurzaamheid) ;
- Soldeerloze assemblage (De soldeertechniek is vaak de beperkende vaardigheid bij het maken van assemblages.)
De stalen radiator is minder efficiënt dan een koperen circuit teruggewonnen uit een oude koelkast. Het koperen circuit had de eerste keuze kunnen zijn, maar het calorisch gas dat erin zit moet worden afgevoerd om elk risico van schade, zoals verontreiniging, te vermijden.
Un enkele beglazing in een houten frame voor :
- Het is « bio sourcing » ;
- Het herstelgemak.
Een aluminium frame zou lichter zijn, minder gevoelig voor warmtevervorming en minder onderhoud vergen dan een houten frame, maar is moeilijk te vinden op de sloopmarkt. Bovendien is het moeilijk om ermee te werken. Enkele beglazing is nodig om het overisolerende effect van dubbele of driedubbele beglazing te voorkomen. Het doel is de binnenkant van de collector goed te verwarmen. Het is mogelijk om met glas te werken en een dubbele ruit door te snijden tot twee enkele ruiten. Dit is echter delicaat en potentieel gevaarlijk werk, met het risico dat u glas breekt voordat u het onder de knie krijgt en een tevredenstellend resultaat bereikt
Een recuperatietank/boiler voor directe verwarming:
Het is mogelijk een conventioneel reservoir om te bouwen tot een indirect verwarmingssysteem door een koperwisselaar in te bouwen die verbonden is met de zonnecollector. De techniek is echter ingewikkelder en vereist ervaring.
Kostprijs :
Reken bij wijze van indicatie 40 tot 90€ voor de radiator en de beglazing bij de ressourcerie, 100 tot 120€ voor de tank (+ 70€ voor een koperwisselaar als u een indirecte verwarming integreert) en 30€ voor het hang- en sluitwerk en diverse gereedschappen (loodgietersverbindingen, schroeven, verf, olie, huur van gereedschap enz.)
Directe of indirecte verwarming:
Er zijn twee manieren om een zonneboilersysteem te ontwerpen.
Ofwel is de verwarming «direct», d.w.z. dat het sanitair warm water door de zonnecollector loopt en een groot circuit vormt tot aan het gebruikspunt (bv. een douche). Het is dus hetzelfde water dat met de thermische zonnecollector wordt verwarmd en waarmee bijvoorbeeld een douche wordt genomen.
Ofwel is de verwarming « indirect », d.w.z. de zonnecollector verwarmt een antivriesvloeistof (warmteoverdrachtsvloeistof) in een gesloten koperen circuit. Dit komt niet in contact met het verwarmde water, aangezien er twee verschillende circuits zijn. Het circuit van de warmteoverdrachtsvloeistof loopt door het reservoir met het te verwarmen sanitair water, en zal dit door de uitwisseling van warmte indirect verwarmen. Dit warme water circuleert dan naar de plaats van gebruik.
Het indirecte verwarmingssysteem heeft het voordeel dat het niet onderhevig is aan vorst en in de winter niet hoeft te worden afgetapt. Isolatie van het koperen circuit is noodzakelijk om de verliezen tussen de collector en het reservoir waar de warmte-uitwisseling plaatsvindt tot een minimum te beperken.
De verwarming kan ook worden ontworpen door deze twee verschillende processen te combineren. De tank moet worden aangepast en deze twee onafhankelijke circuits binnenin bevatten. Deze oplossing maakt het mogelijk het hoofd te bieden aan slecht weer en het risico van legionella te verminderen door een behoorlijke verwarming door een andere warmtebron mogelijk te maken.
Legionella :
Legionella is een bacterie die zich ontwikkelt wanneer het water stagneert in knopen en dode uiteinden in het circuit en wanneer het water niet voldoende wordt verwarmd om het te vernietigen. In het begin en voor een optimale veiligheid wordt daarom bij voorkeur het water in de tank verwarmd tot een temperatuur hoger dan 55°C om een eventuele proliferatie van legionella in het stilstaande water in het circuit te vernietigen. Het is ook mogelijk het watersysteem eenmaal per jaar van azijn te voorzien of een curatieve knop te installeren die om de drie maanden moet worden vervangen (kosten: 30-40€ per curatieve knop).
Aantal panelen en afmetingen:
Als de tank een groot volume heeft, moeten meerdere panelen parallel worden aangesloten. De retourstroom wordt verzorgd door een « T » aansluiting. Vermijd het plaatsing van panelen in serie omdat dit kan tot oververhitting en schade aan de panelen leiden.
Gemiddeld is 50L/dag per persoon nodig voor sanitair warm water (40°C). Dit komt overeen met 1m² collector per persoon (met een rendement van 500W/m²s). Bij deze handleiding zijn de vervaardigde panelen vrij zwaar door de keuze van de materialen. Wij denken daarom aan panelen van 1m² om het transport en de installatie te vergemakkelijken.
Een beetje meer theorie om te begrijpen hoe het paneel werkt …
Thermosifon :
Het doel van thermosyfoon is water in het systeem te laten circuleren zonder het gebruik van een pomp (en dus zonder energie van derden) en op basis van natuurkundige principes. In een tank zet warm water uit en stijgt het op natuurlijke wijze naar boven, terwijl kouder water verdicht en naar de bodem van de tank zakt. Volgens dit principe is het mogelijk water te laten circuleren door aanzuiging of overheveling. Als het verschil in temperatuur van het water boven en onder in het reservoir groot genoeg is, kan de beweging van het warme water naar boven, een circulatie in het hele systeem veroorzaken (door convectie).
Het is een hevel die werkt door temperatuurverschil, d.w.z. een thermosifon!
In de praktijk vereist de thermosifon enkele aanpassingen om te kunnen functioneren. Het effect van een watertoren moet worden nagebootst door de watertoevoer hoog te plaatsen om het circuit onder druk te zetten en de hevel aan te vullen. Knikken en U-bochten moeten bij het ontwerp van het circuit worden vermeden om een maximaal drukverlies (d.w.z. de daling van de waterdruk) te voorkomen. Daartoe moet het paneel niet te ver van de tank worden geplaatst, zodat het circuit niet te lang wordt. (Bij meer dan 3 tot 4 m per m² paneel moet een circulatiepomp worden overwogen.) Ook het hoogteverschil tussen het midden van de collector en het midden van het reservoir moet in aanmerking worden genomen. De collector moet lager liggen dan het reservoir, zodat het warme water van de ene naar de andere kan circuleren.
Dit mechanische en low-tech thermosysteem kan worden vervangen door een kleine 12V circulatiepomp. Deze circulatiepomp meet het temperatuurverschil tussen de waterinlaat en -uitlaat van het paneel en laat het water circuleren zodra dit verschil 40°C bereikt, bijvoorbeeld.
Ook is in alle gevallen een expansievat nodig, omdat warm water uitzet, meer ruimte inneemt en het systeem kan doen uitbarsten als het niet wordt geëxpandeerd. Op het hoogste punt van het circuit wordt een open expansievat geplaatst om te voorkomen dat het circuit leegloopt. Een gesloten expansievat kan overal in het systeem worden geplaatst, vaak naast de tank. Ontluchters zijn ook nodig om te voorkomen dat luchtbellen in het systeem vast komen te zitten.
De veiligheidsgroep die normaal gesproken op de vatten aanwezig is, is vaak verouderd of disfunctioneel. Het moet worden vervangen of op zijn minst gecontroleerd. Denk eraan de mantels en leidingen te isoleren om het warmteverlies in het circuit te beperken.
2 effecten te combineren :
Om het paneel en zijn prestaties te optimaliseren, zijn er twee fysische fenomenen waarvan men zich bewust moet zijn en waarmee men moet spelen.
_ Absorptie:
- We zullen proberen de maximale hoeveelheid zonlicht te krijgen met een goede oriëntatie, een schoon glas.
- De sensor (hier een radiator) is zwart geschilderd. Slechts één laag is nodig omdat de verf kan isoleren.
- De straling en reflectie in de sensor worden verhoogd om het absorptievermogen te verhogen. Voor dit doel:
- Een overlevingsdeken of aluminiumfolie wordt in de onderkant van de sensor gelegd
- De afstand tussen het glas en de sensor is geoptimaliseerd. Het is belangrijk voor de reflectie van de straling en zal worden geoptimaliseerd om de straling in het paneel te houden (optimale afstand tussen de ruit aan de binnenkant en de sensor, hier een radiator = 28mm)
_ Het broeikaseffect:
- Het paneel wordt uit de wind geplaatst omdat de wind convectie tegengaat en de temperatuur verlaagt..
- Het paneel wordt waterdicht gemaakt.
- Het is van binnen geïsoleerd om warmte en infrarode straling vast te houden.
- Het hout wordt bewerkt om de vervorming van het frame, dat aan een verschil van 50°C kan worden blootgesteld (en daardoor zijn waterdichtheid en isolatie verliest), te beperken).
~> Het water wordt verwarmd tot een maximale temperatuur van 65°C
Om de reflectie van straling beter te begrijpen
Idealiter komen de zonnestralen loodrecht op de collector aan, zodat er een minimale afstand van lucht en materiaal is die moet worden overbrugd. De collector moet daarom loodrecht op de zon worden geplaatst. Afhankelijk van het seizoen varieert de hoek die de zon maakt met het horizontale vlak. Om de collector zo loodrecht mogelijk op de zonnestralen te houden en hoeken tussen 0° en 15° te vermijden, zal men geneigd zijn het paneel op 30° van het horizontale vlak te plaatsen.
Dit komt doordat de invalshoeken tussen 0° en 15° van de lichtstralen te laag zijn om voldoende verwarmingskracht te hebben zodra zij de sensor bereiken. Onder deze hoeken moeten de stralen een grote afstand van lucht en materiaal overbruggen voordat ze bij de collector aankomen, wat meer verlies betekent.
Het is ook mogelijk een systeem te ontwerpen dat het paneel gedurende de dag en het seizoen roteert, zodat het altijd loodrecht op de stralen staat, of dit handmatig meerdere malen per dag, per maand, per jaar te doen. Een andere manier om de bijdrage van de stralen te optimaliseren is het plaatsen van een bolle ruit om de stralen op de collector te concentreren.
News van 20 september 2022
CERAActiviteit #9: BEZOEK PLANTENTUIN MEISE
DINSDAG 4 OKTOBER 2022 van 10U tot 13H
Noteer in uw agenda! CERAActivité nodigt u uit om de Plantentuin Meise vanuit een andere hoek te ontdekken: GRO-toepassing in de Plantentuin. Onze ontmoeting zal plaats vinden dinsdag 4 oktober. Het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse Overheid gaf aan CERAA de opdracht om de projecten voor het Stookgebouw en het Logistiek gebouw te begeleiden aan de hand van de duurzaamheidsmeter GRO. Tijdens het bezoek zal u beide projecten (een nieuwbouw en een renovatie) kunnen ontdekken. En aansluitend nodigen we u met plezier uit om deel te nemen aan de lucht ter plaatse. Daarna kan u naar eigen believen de dag verder zetten met een wandeling in de plantentuin. De presentaties gebeuren in het Engels. We raden aan om comfortabele kledij te dragen. Meer informatie:https: //www.plantentuinmeise.be
Noteer in uw agenda! CERAActivité nodigt u uit om de Plantentuin Meise vanuit een andere hoek te ontdekken: GRO-toepassing in de Plantentuin. Onze ontmoeting zal plaats vinden dinsdag 4 oktober. Het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse Overheid gaf aan CERAA de opdracht om de projecten voor het Stookgebouw en het Logistiek gebouw te begeleiden aan de hand van de duurzaamheidsmeter GRO. Tijdens het bezoek zal u beide projecten (een nieuwbouw en een renovatie) kunnen ontdekken. En aansluitend nodigen we u met plezier uit om deel te nemen aan de lucht ter plaatse. Daarna kan u naar eigen believen de dag verder zetten met een wandeling in de plantentuin. De presentaties gebeuren in het Engels. We raden aan om comfortabele kledij te dragen. Meer informatie:https: //www.plantentuinmeise.be
PROGRAMMA
+ 10u00: Ontmoetingspunt bij de ingang van de tuin, Nieuwelaan 38, 1860 Meise Rondleiding en presentatie in het kader van GRO (Spreker: Wendy Boswell - CERAA)
+ 10u15: Voorstelling van het nieuwe onthaalgebouw en de renovatie van de Vlaamse Hoeve (Spreker: NU architectuuratelier)
+ 11u15: Voorstelling van ontwerpen: renovatie van het Stockgebouw en nieuwbouwontwerp Logistiek gebouw (Spreker: Steven Dessein – Administrateur Generaal Plantentuin Meise)
+ 12u15: Voorstelling van Het Pachthof: Renovatie en uitbreiding van architectonisch en historisch waardevolle gebouwen (~1850) (Spreker: Steven Dessein – Administrateur Generaal Plantentuin Meise)
+ 13u00: Networking – Lunch in Orangerie
News van 09 september 2022
Low-tech zelfbouw, hergebruik en spirit « Low » – TERUGBLIK OP DE TRAINING
Hallo aan alle CERAAnauten!
Een iets korter artikel deze keer om plaats te maken voor de uitnodiging voor onzeCERAActiviteit ! Enkele maanden geleden reisde Lynn voor CERAA naar Bretagne om een low-tech cursus "bouwen van een thermisch zonnepaneel" te volgen onder leiding van Hameaux Légers. De bouw van de panelen stond onder toezicht van La Vilaine Fabrique , die ook technische en theoretische steun heeft verleend. Deze cursus omvatte een combinatie van sprekers die experts zijn op het gebied van low-tech zelfbouw, ALLEEN VOOR ONS, het is me een genoegen :).
Rijk aan ervaringen en ontmoetingen, zullen we proberen deze cursus in een paar regels samen te vatten.
Het motto van La Vilaine Fabrique is nuttig, duurzaam en toegankelijk. Met toegankelijk wordt bedoeld dat informatie en technieken vrij moeten kunnen circuleren, maar ook dat het maken of verkrijgen van het instrument betaalbaar moet zijn. Het is met dit in gedachten dat "Do it Yourself" tutorials en dit soort opleidingscursussen worden ontwikkeld, waarmee mensen kunnen leren hoe zij hun eigen gereedschap en technieken kunnen maken.
Het hergebruik van fabricagemateriaal is een belangrijk besparingspunt, zowel voor de planeet als voor de portemonnee. Een tweede leven geven aan materialen die voor de afvalberg bestemd zijn, maakt ook deel uit van een duurzamer beheer van de hulpbronnen. Daartoe kunnen partnerschappen met afvalinzamelingscentra worden opgezet om deze materialen, die kunnen worden gerecycleerd, te verkrijgen en in een langzaam proces te brengen. Er moet worden opgemerkt dat dit des te gemakkelijker is als u de status van een vereniging of een vennootschap hebt. Ondernemingen zijn ook interessante partners, door aan u hun "afval" te bezorgen, zolang u de mogelijkheid hebt om een grote hoeveelheid materiaal op te slaan.
Het is immers interessanter voor een bedrijf om zijn containers volledig te kunnen leeg maken en, vooral wanneer het tijd kost om een akkoord te sluiten. Als particulier zal het gemakkelijker zijn om langs de recyclagecentra te gaan. Zij doen dit stroomopwaartse werk voor u, zij halen materialen op bij afvalinzamelcentra, bedrijven, enz. en slaan ze op, knappen ze op en stellen ze gratis of tegen betaling ter beschikking.
Het bijzondere van gerecycleerde materialen is dat zij een omgekeerde opvatting van uw projecten vereisen. Het is niet langer de ontwerper die zijn of haar afmetingen oplegt aan de materialen, maar het materiaal dat de toon zet en de mogelijke afmetingen bepaalt. Dit vereist een ander soort voorbereiding en enige creatieve aanpassing aan de beschikbare middelen.
De toegankelijkheid van de materialen is niet de enige factor waarmee rekening moet worden gehouden. Naast reverse engineering en de beschikbaarheid van middelen moet ook rekening worden gehouden met de vaardigheden die nodig zijn om het project om te vormen en uit te voeren. Er zijn altijd verschillende manieren om een instrument te bouwen, het ideale is om er een te vinden die overeenstemt met uw niveau van technische bekwaamheid. Zo zal het voor sommigen gemakkelijker zijn een enkele ruit te recupereren dan een eenheid met dubbele beglazing te demonteren. Er is minder gereedschap en minder knowhow nodig.Ce qui limite donc fortement la réalisation de low-tech auto-construite est :
+ De beschikbaarheid en toegankelijkheid van materialen. Sommige seizoenen zijn gunstiger dan andere voor het vinden van bepaalde materialen bij de afvalverwerkingscentra, zoals radiatoren in de herfst.
+ De vakkundigheid en het werk dat nodig is aan de materialen. Hout is een gemakkelijker materiaal om mee te werken dan aluminium, dat meer gereedschap en knowhow vereist, bijvoorbeeld om een frame te maken. Op dit punt kan een bredere bezinning worden gehouden over de mutualisering van werktuigen en werkruimten om deze belemmering voor de wens om zelf low-tech producten te maken, te verminderen.
Naast de eenvoudige realisatie van technologie, dwingt de low-tech spirit ons om ons verbruik en onze energieverslindende gewoonten in vraag te stellen. In dit opzicht ligt het in de lijn van het denken in zuinigheid en nuchterheid.
Om verder te gaan, enkele bronnen:
+ Boek: Vers la sobriété heureuse, Pierre Rabhi
+ Online handleiding: Le wiki, Low-tech Lab
In de volgende CERAActu … … Een geïllustreerde handleiding voor het bouwen van een thermisch zonnepaneel :).
News van 12 juli 2022
TOTEM met Sophie Bronchart
Hallo iedereen !
De zomer staat voor de deur en u wilt misschien wat gaan klussen in de tuin. Binnenkort zullen wij onze microfoon opzetten in Evran, Bretagne, om met het team van Hameaux Légers de bouw van een zonneboiler te volgen. Een onderdompeling in low-tech en zelfbouw die ongetwijfeld wat vragen bij je zal oproepen. Aarzel niet ! Het volgende CERAActu is van u, uw vragen aan low-tech experts gebundeld in uw favoriete nieuwsbrief :) Het volgende CERAActu is van u, uw vragen aan low-tech experts gebundeld in uw favoriete nieuwsbrief. Al uw opmerkingen en vragen dienen verstuurd te worden naar info@ceraa.be, hast u!
Laten we naar het nieuws gaan! Zoals beloofd in ons eerste nummer, gaat dit CERAActu over the Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials ; een tool om het totale milieu-impact van materialen te optimaliseren, beter bekend als TOTEM. Het seminar "Vermindering van de milieu-impact van materialen in grootschalige projecten", georganiseerd door CERAA voor Leefmilieu Brussel, georganiseerd door CERAA voor Leefmilieu Brussel, was de gelegenheid om de stand van zaken te bespreken over deze tool, dankzij de medewerking van Sophie Bronchart.
Sophie Bronchart is architect en werkt voor Leefmilieu Brussel in de afdeling « Innovaties en referenties duurzaam bouwen». De afgelopen 5 jaar heeft zij de leiding gehad over het TOTEM-toolontwikkelingsproject. Met andere woorden, een deskundige die het onderwerp zeer goed kent! :)
EPB of TOTEM ?
Er zijn nu veel indicatoren waarmee de impact op het milieu in brede zin kan worden beoordeeld. De EPB-instrumenten ondersteunen de bouwsector bij het verminderen van zijn impact op de opwarming van de aarde. Door middel van een reeks modelberekeningen evalueren deze instrumenten de broeikasgasemissies van bouwprojecten. De EPB houdt alleen rekening met de gebruiksfase van het gebouw. TOTEM daarentegen richt zich niet alleen op een veel bredere groep van milieu-indicatoren, maar breidt de beoordeling ook uit over de gehele levenscyclus. TOTEM gaat iets verder dan de huidige EPB-beoordeling. De tools en methoden vullen elkaar aan. In deze algemene Europese context, die meer en meer rekening wil houden met de levenscyclus van gebouwen, zal het uiteindelijk de bedoeling zijn de EPB-methode te integreren met de TOTEM-methode.
GRO of TOTEM ?
Voor degenen die er niet mee vertrouwd zijn: GRO is een duurzaamheidsinstrument. Het is een instrument dat een beoordeling van de duurzaamheid in een echt brede en holistische zin mogelijk maakt, met inbegrip van thema's zoals biodiversiteit, mobiliteit, circulariteit, de kwestie van de grondstoffen, energie, enz. Het is op een hoger niveau dan TOTEM, in een logica die vergelijkbaar is met BREEAM, DGNB, enz. Wij zitten op een hoger niveau dan TOTEM, in een soortgelijke logica als BREEAM, DGNB, enz. Door de 3 gewesten: De Vlaamse Overheid, Het Brusselse Hoofdstedelijk gewest en Het Waals gewest, werd een samenwerkingsovereenkomst ondertekend om GRO in de drie gewesten uit te rollen. Het resultaat is opzet en uitwerking van een gebruiksvriendelijke website ter ondersteuning van het gebruik van GRO. Het gebruik van GRO is progressief. De TOTEEM-tool is al vanaf het begin is opgenomen in GRO als instrument voor de beoordeling van de impact van materialen in het hulpbronnenthema. In de toekomst zal de visie zo holistisch mogelijk zijn, zo volledig mogelijk in termen van duurzaamheid. Afhankelijk van het publiek en de projecten zullen niet altijd alle thema's worden beoordeeld. GRO is de articulatie van deze verschillende instrumenten waarvan TOTEM een onderdeel is.
Europa en TOTEM?
Er zijn momenteel twee normen die de levenscyclusanalyse van gebouwen en bouwproducten omkaderen. De analysemethoden evolueren en worden momenteel op Europees niveau gestandaardiseerd om verder te gaan dan de levenscyclus, na 60 jaar. Een van de prioriteiten is in overeenstemming te blijven met het Europese kader waarin deze normen zijn vastgelegd en TOTEM streeft ernaar zich daaraan aan te passen. Leefmilieu Brussel werkt aan de ontwikkeling van een methode om de voordelen en de impact van toekomstige omkeerbaarheid te kwantificeren, waarbij ervoor wordt gezorgd dat deze methode blijft aansluiten bij en zelfs een bijdrage levert aan de werkzaamheden die op Europees niveau aan de gang zijn. De norm is op dit niveau nog niet klaar. TOTEM is het resultaat van samenwerking tussen de drie gewesten, maar ook van de federale overheid, die erbij betrokken is via haar bevoegdheid over (bouw) productiebeleid. Men kan met trots zeggen dat het een uniek instrument en een unieke methode is die de vereenvoudiging van de toekomstige verordeningen mogelijk zal maken.
Circulaire TOTEM ?
Men moet zich echter niet vergeten dat circulariteit in gebouwen op verschillende hefbomen berust: de hulpbronnen op hun plaats houden, het gebruik van hulpbronnen in situ en ex situ optimaliseren, kiezen voor materialen met een lage milieu-impact tijdens de levenscyclus en een project ontwerpen met het oog op de toekomstige omkeerbaarheid ervan.
Standaard zijn de componenten in de TOTEM-bibliotheek nieuw of af-fabriek. U kunt echter "component per component" of "item per item" simuleren als ofwel hergebruikt (ex-situ), van dezelfde bouwplaats en elders in het project geplaatst, ofwel onderhouden of gesloopt en uit het project verwijderd. Afhankelijk van de status zal TOTEM bepaalde life-cycle modules al dan niet activeren. Dit is een vereenvoudigde aanpak.
Een andere benadering die verband houdt met circulariteit is de kwestie van modulariteit en omkeerbaarheid. Ervoor zorgen dat alles wat we vandaag bouwen in de toekomst kan worden ontmanteld, flexibel is wat ruimte betreft, kan worden hergebruikt, enz. Voor dit aspect kunnen wij nog geen gekwantificeerde evaluatie in TOTEM ondersteunen omdat er nog geen Europees methodologisch kader is dat verder gaat dan de levenscyclus van 60 jaar. Wat wij echter nu al kunnen doen, omdat dit een essentieel punt is in het ontwerp, is te voorzien in demontage en toekomstige flexibiliteit. Wanneer u een element in TOTEM modelleert, kunt u een selectievakje activeren om de mate van omkeerbaarheid van de verbindingen voor elk van de lagen en materialen te visualiseren. Dit is niet gekwantificeerd, het zal geen invloed hebben op de eindscore van de oplossing, het is vooralsnog een kwalitatieve benadering.
Verplichte TOTEM ?
Het gebruik van TOTEM is momenteel vrijwillig, maar evolueert naar verplicht gebruik. Europa geeft zeer duidelijke signalen dat er in de komende jaren waarschijnlijk een verplichting zal komen om de levenscycluseffecten te beoordelen. A priori zal 2027 de eerste stap zijn. Dit is het voorstel dat op Europees niveau is gedaan voor de nieuwe versie van de Europese richtlijnen. Het is nog niet volledig gevalideerd, maar de verplichting om een levenscyclusbeoordeling uit te voeren is goed op weg, hoewel er geen verplichting is om drempelwaarden te bereiken. Het is aan de gewesten om deze verplichting in hun beleid in te voeren, maar vanaf 2027 zal het gaan om grote nieuwe gebouwen (oppervlakte > 2000 m²). Momenteel zijn veel aanbestedende diensten zeer gemotiveerd om op dit punt ambitie te tonen. Veel overheidsopdrachten vereisen vandaag reeds het gebruik van TOTEM of andere tools.
Met dank aan Sophie Bronchart :)
AGENDA
- Lowtech vragen? Laten we samen het toekomstige CERAActu voorbereiden! Samenstelling te sturen naar info@ceraa.be
- De volgende CERAActiviteit vindt plaats in het najaar van 2022. Meer informatie zal binnenkort beschikbaar zijn. In de tussentijd verwelkomen wij uw aanbevelingen en voorstellen voor toekomstige CERAActiviteiten op info@ceraa.be
- De Algemene Vergadering wordt gehouden op 21 juni (tijdens de zonnewende), en we zullen u zeker verslag uitbrengen in het volgende CERAActu
- Zoekt u inspiratie voor uw verbouwing? CERAA organiseert bezoeken aan duurzame gebouwen voor bouwprofessionals (en toekomstige professionals) en beleidsmakers. Aarzel niet om ons te contacteren indien wenst u uw verzoek in te dienen bij Leefmilieu Brussel: sylvie.poppe@ceraa.be en lynn.adriaens@ceraa.be
LID WORDEN VAN DE VZW
Bent u geïnteresseerd in CERAA-nieuws en wilt u ons nog meer op de voet te volgen? Word lid van de VZW! Het lidgeld van 15euro biedt u kortingen op alle evenementen van CERAActiviteit en geeft u de mogelijkheid om bij de algemene vergadering van de VZW deel te nemen. Wij verwelkomen uw sollicitaties op info@ceraa.be
News van 20 mei 2022
CERAA IS OP ZOEK NAAR EEN ARCHITECT (M/V/X) OM HAAR TEAM TE VERSTERKEN !
Interesse ? Neem een kijkje op onze werkaanbieding en stuur je kandidatuur.
We kijken er naar uit je te ontmoeten voor een gesprek !
We kijken er naar uit je te ontmoeten voor een gesprek !
News van 14 april 2022
TERUGBLIK OP DE SEMINARIE: RENOVATIE VAN OUDE GEBOUWEN
Dit is de eerste CERAActu, aangename kennismaking!
Voor deze eerste editie van CERAActu wil ik, Lynn Adriaens, medewerker van CERAA, je ons eerst nog even (opnieuw) voorstellen:
CERAA m. een acroniem voor Centre d ’Etudes, de Recherche et d’Action en Architecture. Een vzw gespecialiseerd en actief in onderzoek en studie van alternatieve, duurzame en rechtvaardige oplossingen. Onze activiteiten focussen op bewustmaking, opleiding en advies van en aan bouwprofessionals over thema’s, zoals duurzaamheid en veerkracht in de bouwwereld en de architectuur.
En deze mag je alvast ook in je woordenboek plaatsen:
CERAActu v. een samentrekking van de woorden CERAA en actualiteit. Dit wordt je nieuwe favoriete nieuwsbrief waarin regelmatig een overzicht wordt gegeven van de activiteiten van CERAA en de meningen van zijn medewerkers. Volgens de legende heeft het team (niet zo) lang getwijfeld over de naam van deze nieuwsbrief. Welke naam zou jij gekozen hebben: CERAAnews, CERAAcity, CERAAlala, CERAActuel, qui CERAA saura, ...?
Ik kijk er al naar uit om ons via CERAActu verder voor te stellen. Dus, om te beginnen, wat vind je ervan om je onder te dompelen in de wereld van de renovatie van oude gebouwen? Enkele weken geleden organiseerde CERAA namelijk een studiedag over dit onderwerp. Toch had ik nog een paar vragen:
Het Brussels Gewest start momenteel een grootschalige renovatiecampagne van gebouwen om de Europese doelstellingen te halen. De ambitie is om het gemiddelde EPB-niveau van het gebouw van "E" naar "C" te brengen. Maar zijn er nog andere criteria dan EPB waarmee in de toekomst rekening zal worden gehouden?
Liesbet Temmerman, directeur van CERAA: "Europa is van plan om, net als met de EPB-regelgeving, de integratie van de milieu-impact tegen 2027 aan alle lidstaten op te leggen. Wij zullen met andere woorden moeten afstappen van zuivere energieberekeningen in de EPB-software en wij zullen milieuberekeningen in de software moeten integreren. Daarvoor zal de bestaande Totem-tool [1] zeer nuttig zijn. Van bij het begin hebben de makers van Totem ernaar gestreefd om zowel het energievraagstuk als de milieu-impact van materialen te kunnen evalueren. Europa is echt van koers veranderd: we kennen nu de beperkingen en de uitdagingen op vlak van energie, maar de doelstelling is nu ook de koolstofemissies over de hele levenscyclus van het gebouw, inclusief de materialen, te verminderen. We hebben nog 5 jaar om de milieuberekeningen te integreren. Vroeg of laat zal het verplicht worden door regelgeving."
Zal de grootschalige renovatiecampagne van gebouwen niet leiden tot een massale uitputting van grondstoffen? Natuurlijke materialen in het bijzonder?
Sylvie Poppe, milieuadviseur: "Ik denk dat je niet noodzakelijk alleen natuurlijke materialen hoeft te gebruiken, maar dat je wel de juiste materialen in de juiste context moet gebruiken. Als je enkel natuurlijke materialen gebruikt, kunnen er problemen optreden. Bijvoorbeeld, de milieu-impact van kurkisolatie is niet gunstig, afhankelijk van de herkomst en zijn verwerkingsmethode."
Liesbet: "Renoveren vraagt enorme hoeveelheden materiaal die verwerkt, getransporteerd en aangebracht zullen moeten worden. Hergebruik, maar ook recyclage, maakt het mogelijk om de nodige hoeveelheden grondstoffen te beperken. Bepaalde premies stimuleren het gebruik van dergelijke circulaire materialen. Momenteel is hergebruik van isolatie moeilijk omdat het vaak niet omkeerbaar wordt bevestigd. Idealiter wordt een nieuwe isolatielaag aangebracht op zo’n manier dat het op termijn gerecupereerd en hergebruikt kan worden. Deze stap is essentieel, maar is momenteel niet verplicht."
Hoe wordt bij de renovatie rekening gehouden met het welzijn van de bewoners? Welke mogelijkheden kunnen onderzocht worden om dit te integreren in de milieuprestatie van een gebouw?
Sylvie: "De huidige doelstellingen zijn conform de energieprestatiedoelstellingen voor een standaard comfortniveau voor de eindgebruikers. Comfort blijft echter subjectief. Iemand kan tevreden zijn in een woning verwarmd op 19°C, terwijl een ander niet tevreden zal zijn. Er is besloten om te vertrekken vanuit een theoretisch model, iets dat vastligt. Een van de denkpistes zou kunnen zijn om na te gaan hoe een gebouw gebruikt wordt en om op basis van het verbruik na te gaan op welke punten er individueel opgetreden kan worden."
Liesbet: "In de toekomst zal het mogelijk zijn om in de EPB-software een inschatting te maken van wat het gebouw zal verbruiken door een meer realistische en minder theoretische benadering toe te passen. Op Europees niveau is er een initiatief gelanceerd om onderzoeks- en innovatieprojecten aan te moedigen rekening houdend met de impact van het gedrag van de gebruikers van het gebouw en het werkelijke verbruik, zodat afgestapt kan worden van het theoretisch verbruik. Het idee is om af te stappen van standaardoplossingen per gebouwtypologie en oplossingen voor te stellen gebaseerd op het reële verbruik, gebaseerd op het gebruikersgedrag. Dit zou ons ook helpen om na te gaan welke renovaties het meest prioritair zijn op basis van het gebruikersgedrag."
Samengevat: Het ontwerp van een gebouw wordt vandaag al verbeterd door gestandaardiseerde EPB-berekeningen, die ondanks het eerder theoretisch aspect, ons in staat stellen om een beter energiebeheer na te streven van onze gebouwen. We mogen echter niet vergeten om regelmatig terug te koppelen naar de praktijk, het terrein en de bewustmaking van de bewoners. Gedrag moet de theorie beïnvloeden en vice versa. Bepaalde strategieën zoals hergebruik, low-tech en het behoud van het patrimonium moeten verder bijgeschaafd worden om toegepast te kunnen worden op grotere schaal. Het in rekening brengen van het aantal bewoners, de locatie en meer specifiek de mobiliteit van zijn gebruikers zijn voorbeelden van parameters die een grote invloed hebben op het reële verbruik. Veel van deze individuele’ parameters zijn nu niet opgenomen in de huidige methode, maar dragen bij tot het globale verbruik van het gebouw. Een goed evenwicht moet gevonden worden tussen theorie en praktijk. Beide kunnen elkaar voeden en verrijken om te evolueren naar iets zonder al te grote verschillen.
Hartelijk dank aan Sylvie en Liesbet.
Dit brengt ons naar de volgende CERAActu waarin we onder meer Totem zullen bespreken.
News van 28 januari 2019
CERAACTIVITÉ #6 : BEZOEK VAN HET BAMB "CIRCULAR RETROFIT LAB"
DONDERDAG 14 FEBRUARI 2019 VAN 12U TOT 14U
We willen graag een vervolg breien aan onze conferentie van CERAACTIVITEIT #5 « HERGEBRUIK: CIRCULAIRE IDEEEN IN DE PRAKTIJK BRENGEN DE BAL AAN HET ROLLEN », en daarom willen we U uitnodigen voor een bezoek aan een pilootproject voor BAMB (Buildings As Material Banks). Het gaat over de reconversie van voormalige studentenkoten op de VUB-campus volgens de principes van Reversible Building Design (RBD). Dit veranderingsgericht project wil in de toekomst kunnen inspelen op nieuwe behoeften en de bestaande modules op een eenvoudige manier kunnen transformeren en renoveren terwijl de productie van sloop- en bouwafval tot een minimum wordt beperkt.
Het bezoek wordt onderverdeeld in drie delen. We starten met een algemene presentatie van het project. Vervolgens brengen we een bezoek aan de experimentele laboruimte. Tenslotte bezoeken we de gloednieuwe renovatie van het gebouw volgens de principes van RBD.
PROGRAMMA
- 11u45 Onthaal
- 12u00 Start van het bezoek
- 13u30 Einde van het bezoek, discussie tijdens de lunch
- 14u00 Einde van CERAACTIVITEIT #6
PRAKTISCHE INFORMATIE
Donderdag 14 februari van 12u tot 14u
VUB-Campus, Generaal Jacqueslaan, 1040 Etterbeek.
Afspraak aan de inkom van het zwembad (toegang aan inkom 9, aan de overkant van tramhalte VUB)
Deelname (inclusief lunch):
- CERAA-leden, studenten, werkzoekenden – 5,00 €
- Leden van BUA, AriB of FAB – 10,00 €
- Basisprijs – 15,00 €
News van 03 november 2017
Beoordelingsmethodes van duurzaamheidscriteria bij overheidsopdrachten voor de Vlaamse Overheid
De Vlaamse Overheid onderzoekt al sinds enkele jaren de beoordelingsmethodes van duurzaamheidscriteria bij overheidsopdrachten volgens Europese aanbevelingen (Green Public Procurement). Na een eerste opdracht in 2013, werd er dit jaar opnieuw een raamcontract aan CERAA toegewezen, waarbinnen een eerste opdracht met betrekking tot verlichtingssystemen werd besteld.
Bij openbare aanbestedingen speelt de aankoopprijs meestal de belangrijkste rol. Dit staat niet altijd garant voor de beste kwaliteit. Bij verlichting zien we dat de milieu-impact vooral zeer groot is tijdens de gebruiksfase, vooral omwille van het elektriciteitsverbruik en het nodige onderhoud. Tijdens dit onderzoek is het de bedoeling om verder te kijken dan enkel de investeringskost. We nemen de onderhoudskost, de energiekost en de milieu-impact in acht over een langere periode. In tegenstelling tot andere bouwmaterialen, waarbij we vooral een grote CO2-uitstoot vaststellen in de productiefase, zien we dat verlichting vooral in de gebruiksfase een grote CO2-uitstoot genereert.
We onderzoeken de mogelijkheden voor de ontwikkeling van een “total cost of ownership” (TCO) instrument of een “life cycle costing” (LCC) instrument voor verlichtingssystemen. Na een eerste kritische screening van de bestaande instrumenten, bekijken we de verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van een dergelijke tool. We overwegen welke milieu-indicatoren we vandaag al in rekening kunnen brengen en welke we later eventueel kunnen toevoegen.
Het is een goede zaak dat openbare aanbestedingen rekening kunnen houden met kosteneffectiviteit, en dus de levenscycluskost, als alternatief voor aankoopprijs.
News van 04 september 2017
CERAA sponsor van het event voor het 10-jarig bestaan van de cluster ecobuild.brussels!
De cluster ecobuild.brussels viert op 07 september zijn 10-jarig bestaan! CERAA heeft het genoegen om één van de sponsors van het event te zijn. We zijn er natuurlijk graag bij om de kaarsjes uit te blazen. CERAA is lid en partner van de cluster sinds de beginjaren en eind 2016 zijn we lid geworden van de raad van bestuur. Tijdens al die jaren hebben we de cluster zien groeien tot een echt platform voor uitwisselingen en ontmoetingen tussen leden. Vandaag is de cluster een echte referentie geworden op het gebied van duurzaam bouwen in Brussel!
We willen onze waardering uiten voor het dynamisch en enthousiast team van ecobuild.brussels. We kijken uit naar de verdere evolutie van dit fantastisch netwerk en we hopen ons steentje te mogen bijdragen!
We willen onze waardering uiten voor het dynamisch en enthousiast team van ecobuild.brussels. We kijken uit naar de verdere evolutie van dit fantastisch netwerk en we hopen ons steentje te mogen bijdragen!
Meer informatie over het event (privé-event):
News van 10 augustus 2017
Opleidingen Duurzaam Gebouw - Een rapport om trots op te zijn!
In mei 2017 liep een opdracht ten einde die we met plezier, vreugde en trots gedurende 3,5 jaar uitvoerden, in samenwerking met onze partners MATRIciel, Institut Eco-Conseil, Cenergie en ICEDD: de organisatie van opleidingen Duurzaam gebouw voor professionals, in opdracht van Leefmilieu Brussel.
Zo ontvingen onze docenten net voor de zomer ook hun rapport, dat 7 semesters beslaat van begin 2014 tot de lente van 2017. En de resultaten mogen er zijn.
In totaal mochten Frédéric, Laurent en Liesbet 855 deelnemers verwelkomen tijdens 39 opleidingscycli, waarvan de duurtijd schommelde tussen 1 en 5 dagen. Zij stonden ondermeer in voor opleidingen over volgende onderwerpen:
- Groendaken, Fysische omgeving, Menselijke omgeving, Energieprestatie (Frédéric) ;
- Beheer van regenwater, Evaluatietools (Laurent) ;
- Milieuimpact van bouwmaterialen, Hergebruik van materialen, Polluenten in de binnenlucht van gebouwen, Evaluatie van de transversale duurzaamheid van bouw- en renovatieprojecten en Werfbeheer (Liesbet).
Hun spreekbeurten, contextualiseringen, kritische uitdiepingen, praktische oefeningen en workshops werden bijzonder geapprecieerd, en een niet te verwaarlozen aantal personen dat deelnam aan een opleidingen besloot om er daarna nog andere te volgen.
Binnen een technisch vakgebied dat voortdurend evolueert, is het van groot belang up to date te blijven, bijkomende kennis en ervaring op te doen, en de inhoud en methode van opleidingen te herzien, er nieuwe te creëren en open te staan voor input en feedback van de deelnemers. Onze docenten mogen dan ook trots zijn op de evaluaties die ze kregen:
- voor hun « kennis van het onderwerp » ligt het gewogen gemiddelde boven de 88%, met afzonderlijke scores die geregeld de 90% overstijgen;
- bij het aspect « pedagogie » hoort een prachtscore van 85% gemiddeld gewogen, met enkele sessies die scores boven de 95% kregen toegedeeld.
Frédéric, Laurent en Liesbet wensen alle deelnemers - vrouwen en mannen, architecten, aannemers, ingenieurs, bouwheren – die zij hebben mogen ontmoeten tijdens deze 3,5 intensieve jaren van harte te bedanken. Het was een waar genoegen om samen met hen/jullie dit traject af te leggen. En zij hebben trouwens minstens evenveel geleerd als de deelnemers.
CERAA blijft uiteraard verder actief in het domein van opleidingen : we doen het graag en met heel veel plezier, en we mogen stellen dat we er talent voor hebben. Momenteel denken we druk na over een aanbod van opleidingen op maat: stay tuned, we houden u uiteraard op de hoogte !
News van 14 juli 2017
#CERAACTIVITEIT 3 – Verkenning van de werf van de sociale woontoren Linné met A2M!
We hadden opnieuw het plezier om het publiek talrijk welkom te mogen heten op ons werfbezoek van 01 juni. Dit evenement had als doel het debat dat tijdens onze conferentie van 4 mei « De renovatie van Brusselse woontorens » werd opgestart verder te zetten. Het onderwerp wekt blijkbaar de aandacht van veel professionelen van de bouwsector!
Siegfried Smeets van architectenbureau A2M leidde onze groep rond op de werf van het sociale wooncomplex Linné-Plantes. Het project houdt de renovatie in van de woontoren en van een appartementsgebouw gelegen aan de Plantenstraat. De bestaande (dunne) gevels worden vervangen door met cellulose ingeblazen houten caissons. Het perceel wordt ook heraangelegd om een betere verbinding te creëren tussen de binnenkant van het woonblok en de straat. Alle oppervlaktes op grondniveau worden als groendak aangelegd (boven de ondergrondse parking). Dit heeft een positieve impact op het regenwaterbeheer en op de ontwikkeling van biodiversiteit, maar ook op de gezelligheid van de buitenruimte en de kwaliteit van de zichten vanuit de woningen en de kinderkribbe.
Dit bezoek vond plaats in het kader van onze #CERAACTIVITEITEN. Na een zomerpauze beginnen we opnieuw in september met een event gewijd aan architectuur uit ongebakken aarde. U vindt meer informatie hierover in de afdeling “#CERAACTIVITEITEN” van onze website.
Ontdek enkele foto’s van het bezoek op onze Facebook-pagina:
News van 29 mei 2017
#CERAACTIVITEIT 2 –Onze conferentie over de renovatie van Brusselse woontorens in Brussel was een groot succes!
Deze donderdag 4 mei hadden we het plezier om u talrijk welkom te mogen heten in het kader van onze eerste conferentie georganiseerd onder de noemer van #CERAACTIVITEITEN. Het thema “Renovatie van Brusselse woontorens” werd vanuit twee invalshoeken aangekaart: er was een eerste focus op de renovatie van de Brunfaut toren in Molenbeek, voorgesteld door Renaud Van Espen van architectenbureau A229, daarna een bredere discussie met een panel van architecten en publieke opdrachtgevers die betrokken zijn in gelijkaardige projecten.
Bij de renovatie en uitbreiding van de Brunfaut toren wordt specifieke aandacht besteed aan de gebruiksvriendelijkheid en aan het comfort van de gemeenschappelijke ruimtes. De circulatieruimtes zijn breed en verwelkomend, een bankje wordt voorzien naast elke lift met uitzicht op de stad, een gemeenschappelijk lokaal wordt ingericht boven in de toren en de begane grond wordt doorzichtig gemaakt. Al deze ingrepen creëren opportuniteiten voor ontmoetingen en uitwisselingen tussen de bewoners van de 98 woningen van de toren.
De panel bestond uit Renaud Van Espen, Sébastien Morineau van GMHB, Matthieu Delatte van Karbon’ Architecture et Urbanisme, Pierre Blondel van Pierre Blondel Architects en Christophe Verbiest van de Anderlechtse Haard. Tijdens de discussie werden verschillende thema’s in verband met de renovatie van sociale woontorens aangekaart. De vraag of een toren gerenoveerd of gesloopt moet worden, werd op basis van verschillende criteria besproken: kwaliteit van de oorspronkelijke uitvoering (veel torens van de jaren ‘60 en ‘70 werden snel opgetrokken met materialen van middelmatige kwaliteit), praktische beperkingen zoals plafondhoogte, architecturale of erfgoedwaarde van het gebouw… Het tekort aan sociale woningen in het Brussels Gewest (meer dan 40.000 personen staan op de wachtlijst) maakt scenario’s van renovatie met blijvende bewoning, die dan niet moeten verhuizen tijdens de werkzaamheden, aantrekkelijker. De ervaring van de sprekers van het panel toont dat een duidelijke en veelvuldige communicatie naar de bewoners, die de hinder van de werf moeten verdragen, voor deze werven van uiterst belang is. Het aanduiden van een contactpersoon die aanwezig is in het gebouw, is een optie die aangemoedigd moet worden.
We waren verheugd om onze deelnemers te mogen verwelkomen en om hun de gelegenheid te kunnen geven om al deze vragen met de sprekers tijdens de panel en tijdens de drink te bespreken. We spreken af op 1 juni voor onze volgende #CERAACTIVITEIT, een bezoek aan de werf van de verbouwing van een woningtoren in Sint-Joost-ten-Node. Het bezoek vindt plaats over de middag en wordt begeleid door architectenbureau A2M! Meer informatie vindt u op onze Facebook-pagina en op onze website.
News van 04 april 2017
#CERAACTIVITEIT 2 04/05 18u – Conferentie «De renovatie van Brusselse woontorens. Hoe kunnen we het leefcomfort, de energieprestatie en de stedelijke context verzoenen?”
CERAA heeft het genoegen onze eerste publieke #CERAACTIVITEIT aan te kondigen!
Na een eerste werfbezoek voorbehouden voor CERAA-leden, nodigen wij iedereen uit voor een conferentie met een grensverleggend debat over het thema van de renovatie van de naoorlogse, sociale woontorens. Deze woontorens werden gebouwd tijdens de bouwexplosie van de jaren 1960 en 1970 en vormen vandaag een grote uitdaging.
Welke strategieën kan men bedenken om dergelijke gebouwen te verbeteren en comfortabele woningen aan te bieden die beantwoorden aan de huidige normen en standaarden? Hoe kan men de architecturale kwaliteit van deze gebouwen in de stedelijke context bewaren?
De conferentie zal zich toespitsen op één bijzonder inventieve renovatie/uitbreiding van een sociale woontoren: de Brunfaut toren te Molenbeek. Het renovatieproject is van de hand van Dethier architecture en A229 in opdracht van “Le Logement Molenbeekois”. Deze presentatie zal gevolgd worden door een discussiepanel die zal bestaan uit architecten en bouwheren uit de openbare sector die, op basis van hun ervaringen of lopende projecten, het debat met het publiek zullen aangaan.
De conferentie wordt in samenwerking met UPA georganiseerd.
Meer informatie en inschrijving:
News van 06 maart 2017
Opleidingen Duurzaam Gebouw - Er blijven enkele plaatsen over!
Wenst u uw kennissen en vaardigheden betreffende duurzaam bouwen uit te breiden? Schrijf u dan snel in op de Opleidingen Duurzaam Gebouw van Leefmilieu Brussel! Er blijven enkele plaatsen over voor de opleidingen “Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties” (23 en 30 maart), “Groendaken” (27 april en 4 mei) en “Beheer van het regenwater op het perceel” (18 en 25 april).
Deze opleidingen worden door CERAA in samenwerking met zijn partners MATRIciel, Institut Eco-Conseil, ICEDD en Cenergie georganiseerd in opdracht van Leefmilieu Brussel en ze vormen een efficiënte tool om uw kennissen in duurzaam bouwen en renoveren uit te breiden, om ervaringen uit te wisselen met andere professionelen met interesse in duurzaamheid en nog veel meer!
De opleidingen zijn gericht op architecten, studiebureaus, ingenieurs, professionele bouwheren, promotoren, gebouwenbeheerders, syndicussen van gebouwen, aannemers, landmeters-experten…
Meer informatie over deze drie opleidingen:
En over alle opleidingen van Leefmilieu Brussel:
News van 13 februari 2017
CERAA OP DE "SALON DES MANDATAIRES"
Voor het tweede jaar op rij is CERAA aanwezig op de Salon des Mandataires in Marche-en Famenne, dit jaar op 16 en 17 februari. Kom ons team ontmoeten op dit evenement gewijdt aan de lokale besturen! Onze stand zit in Paleis 5 - nummer 5C20.
We organiseren een drink op donderdag 16/02 tussen 15u30 en 18u!
News van 23 januari 2017
Een verkenning van duurzame renovatieprojecten in Brussel
In oktober 2016 organiseerde CERAA een namiddag bezoeken in opdracht van Leefmilieu Brussel in het kader van het jaarlijkse event van Renovate Europe – communicatiecampagne gericht op het ontwikkelen van Europese strategieën en regelgeving op het vlak van energetische renovatie van bestaande gebouwen.
We hadden het genoegen twee mooie Brusselse renovatieprojecten te kunnen voorstellen: Lutherstraat, de renovatie van een herenhuis naar vier passieve appartementen (architect: Julien Kessler) en Henegouwenkaai, de herbestemming van de oude mouterij van de Belle-Vue brasserij naar laag-energie tertiaire ruimtes (kantoren, restaurant…) en uitbreiding met een passief hotel (architectenbureau l’Escaut)
Ontdek de foto’s van het bezoek op onze Facebook-pagina en bekijk een video van het Renovate Europe-event (met beelden van het bezoek)!
News van 14 december 2016
Opleidingen Duurzaam Gebouw editie 2017 : here we go !
Voor het 7e semester op rij verzorgen de lesgevers van CERAA, in samenwerking met hun partners MATRIciel, Institut Eco-Conseil, ICEDD en Cenergie, een reeks opleidingen omtrent Duurzaam Bouwen.
De opleidingen zijn gericht op architecten, studiebureaus, ingenieurs, professionele bouwheren, promotoren, gebouwenbeheerders, syndicussen van gebouwen, aannemers, landmeters-experten…
Van januari tot mei 2017 staan 11 opleidingen, van 1 tot 3,5 dagen, op het programma: deze gaan door bij Leefmilieu Brussel.
Zin om deel te nemen, uw kennis uit te breiden, ervaringen uit te wisselen met collega’s, technische vragen te stellen, uw argumentatie te onderbouwen aan de hand van betrouwbare tools en documentatie? Wil u zich aansluiten bij de meer dan 600 personen die we in de afgelopen 3 jaar hebben opgeleid?
Schrijf u dan snel in: het aantal deelnemers is beperkt tot 20 personen per opleiding.
Frédéric, Liesbet en Laurent verwelkomen u graag bij één van hun opleidingen, en zij zullen hun lievelingsthema’s enthousiast toelichten met kennis van zaken.
Frédéric :
- Buitenschrijwerk: hoe kiezen, 14 en 21 februari,
- Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie, 9 en 16 maart,
- Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties, 23 en 30 maart,
- Groendaken, 27 april en 4 mei
Liesbet :
- Isolatiematerialen: hoe kiezen?, 2 en 9 februari,
- Hergebruik van materialen en bouwelementen - 7 en 14 maart
Laurent :
- Beheer van het regenwater op het perceel, 18 en 25 april
Zij kijken er alvast naar uit !
News van 14 september 2016
Opleidingen « Duurzaam Bouwen » voor het BRC Bouw
CERAA heeft het genoegen met het Brussels Beroepsreferentiecentrum voor de Bouwsector (BRC Bouw) samen te werken in het kader van hun opleidingen duurzaam bouwen gericht op jonge werkzoekenden. In mei van dit jaar kwam CERAA tussen als lesgever bij de opleiding “Platte daken en hun specifieke eigenheden” gericht op werkzoekende dakdekkers van 18 tot 30 jaar oud (deze opleiding paste in het kader van een projectoproep van Bruxelles Formation). Wij organiseerden een halve dag presentaties, gekoppeld aan een halve dag bezoeken, in het kader van een langer opleidingstraject. De deelnemers werden attent gemaakt op de rol van platte daken in het stedelijke metabolisme (rol in de waterkringloop, impact op de luchtkwaliteit, hitte-eilandeffect…) alsook op het potentieel van deze ondergebruikte ruimtes, zij het vanuit energetisch, ecologisch, sociaal of economische oogpunt.
CERAA komt binnenkort ook tussen in het “Parcours Eco-construction” van het BRC Bouw voor jonge werkzoekenden dat vanaf september plaatsvindt (ook in het kader van de projectoproep van Bruxelles Formation). We zullen volgende thematieken aankaarten: duurzaam waterbeheer, keuze van bouwmaterialen en duurzame projectontwerp (in het kader van het luik “ontwerpers” van het opleidingstraject).
Voor meer informatie over het BRC Bouw en het “Parcours Eco-construction”: https://www.cdr-brc.be/nl
News van 23 augustus 2016
Organisatie van een studiereis rond hedendaagse architectuur en erfgoed in Brussel en Antwerpen
In Juni 2016 heeft CERAA het genoegen gehad een groep Franse architecten en architectuurliefhebbers te mogen begeleiden voor een studiereis van vier dagen op ontdekking van de hedendaagse architectuur en architecturaal erfgoed van Brussel en Antwerpen. Tijdens de studiereis, georganiseerd door Maison Architecture Auvergne, hebben de deelnemers actoren van de Brusselse architectuursector kunnen ontmoeten en met hen kunnen uitwisselen rond hun beroepspraktijk. CERAA heeft ook culturele activiteiten in het programma opgenomen, met bezoeken aan pas geopende musea zoals Train World en MIMA, alsook een uitstap naar Antwerpen.
Ontdek een paar foto's van de studiereis op onze Facebookpagina!
U vindt meer informatie over deze opdracht op de pagina "Realisaties" van deze website.
News van 12 augustus 2016
Lancering van B3-Retrotool
CERAA heeft het genoegen de lancering van B3 Retrotool aan te kondigen. Deze tool heeft als doel renovatiescenario’s van woningen in het Brussels Gewest te pre-evalueren zowel van verschillende schalen (woonblok, wijk, gemeente) als van verschillende gebouwtypologieën. B3 Retrotool is tot stand gebracht door ULB (cel ‘Batir’) en UCL (Architecture et Climat) in het kader van een onderzoeksproject Innoviris en opgenomen in het Brussels Retrofit XL onderzoeksplatform.
CERAA heeft bijgedragen aan de finalisatie van de tool door twee testfases uit te voeren op concrete renovatiecases met hoge energie- en milieuprestaties.
B3 Retrotool kan online geraadpleegd worden na de (snelle) opmaak van een account:
News van 09 juni 2016
Gratis bezoek van twee gebouwen met hoge milieu- en energieprestaties
Op donderdag 16 juni kan u de kantoren van Leefmilieu Brussel ontdekken alsook de renovatie in werffase van een Voorbeeldgebouw ontworpen door archiectenbureau Ledroit Pierret Polet.
Elk jaar organiseert Leefmilieu Brussel bezoeken van duurzame werven en gebouwen in Brussel in het kader van de European Sustainable Energy Week (EUSEW). Deze bezoeken, op poten gezet door CERAA, zijn gericht op alle professionelen die benieuwd zijn naar duurzaam bouwen in Brussel.
Schrijf u in op volgende link (of stuur een mail naar sustainbrussels@ceraa.be) en neem deel aan het bezoek van 16 juni, van 13u tot 17u (link in het Engels, het bezoek vindt plaats in het Frans met vertaling naar het Engels)
Tijdens het bezoek neemt u een kijkje achter de schermen van de nieuwe zetel van Leefmilieu Brussel (BREEAM Excellent-gecertifieerd en een van de grootste passiefgebouwen van het land) en ontdekt u de renovatie van een herenhuis in werffase op de Koningstraat. Dit gebouw wordt gerenoveerd tot een zeer-laag-energieniveau, met aandacht voor de verschillende aspecten van duurzaam bouwen. De functionele aanpasbaarheid van de ruimte wordt namelijk voorzien door middel van flexibele afscheidingen.
News van 07 april 2016
CERAA is genomineerd voor de visit.brussels awards !
Het ganse team van CERAA wil alle personen bedanken die CERAA gesteund hebben door te stemmen op “Visiting Brussels’ Sustainable Buildings”, het initiatief waarmee Leefmilieu Brussel en CERAA kandidaat zijn voor de visit.brussels awards! Wij hebben het genoegen om onze selectie onder de drie genomineerden voor categorie “Public Initiative 2015” te mogen aankondigen.
De aankondiging van de winnende projecten onder elke categorie zal op de avond van 19 april plaatsvinden in het BEL (auditorium van de zetel van Leefmilieu Brussel)
Hieronder vindt u een paar beelden van de meest recente bezoeken georganiseerd in het kader van dit project:
- Een Chinese delegatie op zoek naar Belgische voorbeelden van passiefbouw:
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=875733939171821&id=395790910499462
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=875733939171821&id=395790910499462
- Een bezoek georganiseerd in samenwerking met de Confederatie Bouw:
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=875733939171821&id=395790910499462
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=875733939171821&id=395790910499462
- Een delegatie uit de Verenigde Staten en Canada :
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=813123672099515&id=395790910499462
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=813123672099515&id=395790910499462
News van 26 februari 2016
Stem op CERAA voor de visit.brussels awards!
CERAA en Leefmilieu Brussel hebben zichzelf kandidaat gesteld in de categorie “Public Initiative” voor het programma van bezoeken van duurzame gebouwen in het Brussels Gewest.
Gericht op buitenlandse delegaties uit de bouwsector, alsook op het publiek van Belgische professionelen, zijn de bezoeken bedoeld om de ervaringen van het Brussels gewest te delen en om de goede praktijk in duurzaam bouwen en renoveren te verspreiden.
U vindt meer informatie over het initatief onder volgende link: http://visitbrussels.be/…/c…/37075/public-initiative-2015.do
Gericht op buitenlandse delegaties uit de bouwsector, alsook op het publiek van Belgische professionelen, zijn de bezoeken bedoeld om de ervaringen van het Brussels gewest te delen en om de goede praktijk in duurzaam bouwen en renoveren te verspreiden.
U vindt meer informatie over het initatief onder volgende link: http://visitbrussels.be/…/c…/37075/public-initiative-2015.do
Het publiek kiest drie finalisten in elke categorie. De winnaar onder deze drie kandidaten wordt daarna door een jury gekozen. U hebt tot 30 maart om het project "Visiting Brussels' Sustainable Buildings" te steunen en om ons een kans te geven om naar de tweede ronde te gaan!
https://fr.surveymonkey.com/r/8Y3DWS7
https://fr.surveymonkey.com/r/8Y3DWS7
News van 16 februari 2016
CERAA OP DE "SALON DES MANDATAIRES"
CERAA zal op 18 en 19 februari aanwezig zijn op de Salon des Mandataires in Marche-en Famenne. Kom ons team ontmoeten op dit evenement gewijdt aan de lokale besturen! Onze stand zit in Paleis 1 - nummer 1E11.
We organiseren een drink op vrijdag 19/02 tussen 15u en 17u - kom onze selectie bieren van brusselse micro-brouwerijen proeven!
News van 15 januari 2016
Seminarie "Duurzame bouwmaterialen" van 29/01
Om het nieuwe jaar goed te beginnen organiseert CERAA op 29/01/2016 een seminarie in opdracht van Leefmilieu Brussel om een overzicht te geven van de laatste nieuwigheden op het vlak van duurzame bouwmaterialen. Regelgeving, nieuwe producten, nieuwe tools: kom dit allemaal ontdekken tijdens deze studiedag!
Meer informatie en inschrijving:
http://www.leefmilieu.brussels/…/om-u-te-…/seminariecyclus-4
http://www.leefmilieu.brussels/…/om-u-te-…/seminariecyclus-4
(Beeld: Plaatsen van geëxpandeerde kleikorrels op de werf van Voorbeeldgebouwen “Trèfles” - architectenbureau ARTER)
News van 30 november 2015
Ontdek enkele foto's van het seminarie "Akoestiek, onlosmakkelijk verbonden met energierenovatie!"
Ter gelegenheid van het eerste seminarie georganiseerd in het auditorium van Leefmilieu Brussel op de Thurn & Taxis-site, op 29 september van dit jaar, heeft het team Opleidingen van BIM een reeks foto's genomen om het evenement te vereeuwigen. Ontdek deze foto's op onze Facebook-pagina!
News van 06 november 2015
Een nieuw seminarie om de EPB-2015 regelgeving onder de knie te krijgen
CERAA organiseert op 20 november een nieuw Seminarie Duurzaam Bouwen in opdracht van Leefmilieu Brussel, in samenwerking met Cenergie en ICEDD. Tijdens dit evenement wordt er dieper ingegaan op de nieuwe EPB-regelgeving, die in januari van dit jaar in werking is getreden. Welke eisen moet u naleven in het kader van uw project? Hoe kan de invoering van de gegevens in de software geoptimaliseerd worden om betere resultaten te bereiken? Het seminarie zal ook van de gelegenheid gebruik maken om de nieuwe EPB “pre-design” tool voor te stellen. Dit instrument maakt het mogelijk om snel te berekenen of een project de relevante EPB-eisen naleeft, en dit vanaf de ontwerpfase.
News van 05 november 2015
CERAA OP DE PASSIVEHOUSE BEURS
CERAA was aanwezig op de PassiveHouse Beurs van 11 tot 13 september op Tour en Taxis. De gelegenheid om onze dienstverlening en onze realisaties voor te stellen, andere professionelen te ontmoeten en onze activiteiten uit te leggen aan de hand van ons nieuwe promotiemateriaal!
News van 05 november 2015
Welkom op de nieuwe website van CERAA !
Onze vzw past haar communicatie aan om haar nieuwe activiteiten beter te weerspiegelen. Hierbij hoort een nieuw logo en een nieuwe, gemoderniseerde website!
U vindt onder de titel “Diensten” een presentatie van de waaier aan diensten die CERAA aanbiedt om aan uw behoeftes (of die van uw doelpubliek) op het vlak van duurzaam bouwen en renoveren te voldoen.
De pagina « Realisaties » stelt een paar sprekende referenties voor. U kunt deze op basis van het type dienst bekijken alsook op basis van de behandelde thema’s van duurzaam bouwen.
Ons team krijgt ook een prominente plaats op de website. U vindt tenslotte meer informatie over de vzw, haar geschiedenis, ontwikkeling, leden en partners onder de titel « CERAA ».
Onze nieuwe website is nog in opbouw en geleidelijk aan wordt er bijkomende inhoud toegevoegd. Aarzel zeker niet om ons te verwittigen indien uw een technisch probleem op de website ondervindt: info@ceraa.be
Veel plezier!
Het team van CERAA